Als je in de positie bent om huiselijk geweld of kindermishandeling te signaleren, of ‘nog erger’ daar wat tegen te doen, dan lijkt wel alsof je in overtreding bent, dat je het alleen maar fout kunt doen: je overtreedt het verbod om te klikken, je suggereert misschien iets terwijl je nog niet weet of het waar is, wat je waarneemt is immers ambigu, je hebt de beste bedoelingen voor een ieder, bijv. in een gezin, maar het lijkt of je voor een van de gezinsleden kiest, alsof je partij kiest tegenover alle anderen in het gezin of systeem. Oftewel, wat roept je vraag, je suggestie of handeling op, is dit wel in het belang van de kwetsbare persoon waarover jij je juist zorgen maakt? Wat roep je over jezelf af?

Zo’n situatie roept bij elk mens angst op. In meer professionele termen: er is sprake handelingsverlegenheid. Dit is niet voor niets is een van de belangrijkste en vaak gehoorde belemmeringen van professionals.

Een antwoord hierop kan zijn: professionele moed. Professionele moed is geen manier om te doen alsof de angst er niet is, eigenlijk integendeel. Het begint bij de erkenning dat die volkomen begrijpelijke angst er is, en dat die toegestaan kan en mag worden. Al is het maar omdat professionals mensen zijn, die hun menselijk gereedschap inzetten om hun werk goed te doen. En daarom zelfs niet zonder hun angst of handelingsverlegenheid kunnen. Het is te zien als hulpmiddel om adequaat professioneel te handelen, i.p.v. om je erdoor te laten verlammen, of zoals vaak gebeurt, vertwijfeld te blijven over wat waar is of niet en wat wijs is (was) om te doen, soms jarenlang. Met het bewust worden en je toe eigenen van professionele moed leer je je ongemak te tolereren, je niet alleen of vooral door je angst te laten leiden, en professioneel adequaat te reageren op onveilige of risicovolle situaties die om jouw professionele reactie vragen.

Lesmateriaal